همنوع خواری یا کنیبالیزیشن در سایت چیست؟

اگر یکی از فعالین حوزه سئو باشید، قطعا با اصطلاح کنیبالیزیشن یا همنوع خواری (Cannibalization) یا کنونیکال (Canonical) آشنایی دارید. شاید هم یکی از تازه واردهای سئو هستید که صرفا اسم این کلمات را شنیدید و حالا به دنبال یادگیری بیشتر در این زمینه ها هستید.

به خوب مقاله ای مراجعه کردید! چون ما قرار است در این مقاله، شما را با تمام مباحث مربوط به اتفاق ناخوشایند همنوع خواری در صفحات سایت و راه های برطرف کردن آن آشنا کنیم.

پس تا انتهای این مطلب با پرش مارکتینگ همراه شوید.

همنوع خواری یا کنیبالیزیشن چیست؟

کنیبالیزیشن یا همنوع‌خواری در سئو به وضعیتی گفته می‌شود که چندین صفحه از یک وبسایت برای یک کلمه کلیدی یا عبارت جستجوی مشابه با هم رقابت می‌کنند. یعنی چند صفحه دارند به صورت موازی روی یک عبارت کلیدی کار می‌کنند و با هم در رقابتِ کسب ورودی بیشتر روی آن عبارت هستند!

این رقابت داخلی باعث می‌شود که قدرت و اعتبار سایت به جای اینکه روی یک صفحه متمرکز شود، بین چندین صفحه تقسیم شود و در نتیجه هیچکدام از این صفحات نتوانند به خوبی در نتایج جستجوی گوگل رتبه بگیرند.

کنیبال صفحات به زبان ساده

تصور کنید شما یک فروشگاه آنلاین کفش دارید. دو صفحه هم در سایت‌تان وجود دارد که هر دو درباره “خرید کفش مردانه” هستند. یکی از صفحات به طور کلی به همه انواع کفش مردانه می‌پردازد و دیگری فقط به کفش‌های کتانی مردانه.

چه اتفاقی می‌افتد؟ وقتی کسی در گوگل عبارت “خرید کفش مردانه” را جستجو می‌کند، موتور جستجو نمی‌داند کدام یک از این دو صفحه را به او نشان دهد. چون هر دو صفحه درباره یک موضوع مشابه هستند و هر دو می‌خواهند برای این عبارت رتبه بگیرند.

پس این موضوع باعث می‌شود که این دو صفحه با هم رقابت کنند و در نتیجه هیچ‌کدام نتوانند به خوبی در نتایج جستجو دیده شوند. این وضعیت را در سئو، همنوع‌خواری یا کنیبالیزیشن می‌گوییم.

What is cannibalization?

cannibalization occurs when multiple pages on your website target the same or very similar keywords and serve the same purpose. So you’re putting effort into optimizing multiple pages for the same keyword, but none of them are truly successful.

معایب همنوع خواری صفحات سایت

رقابتِ جدی و داخلی صفحات سایت شما می‌تواند مشکلات بسیار متعددی را برایتان به وجود بیاورد. مشکلاتی از جمله:

کاهش رتبه در نتایج جستجو

وقتی چندین صفحه برای یک کلمه کلیدی یکسان با هم رقابت می‌کنند، موتورهای جستجو نمی‌توانند به درستی تشخیص دهند که کدام صفحه برای آن کلمه کلیدی مناسب‌تر است. در نتیجه، ممکن است هیچ‌کدام از این صفحات نتوانند رتبه خوبی در نتایج جستجو کسب کنند.

اتلاف بودجه خزش

موتورهای جستجو برای ایندکس کردن و رتبه‌بندی صفحات وب از خزنده‌هایی استفاده می‌کنند که وقتی صفحات تکراری یا مشابه زیادی در یک سایت وجود داشته باشد، مجبور می‌شوند وقت و منابع بیشتری را صرف بررسی این صفحات کنند. در نتجیه این خزنده‌ها نمی‌توانند به اندازه کافی به سایر صفحات سایت توجه کنند.

سردرگمی کاربران

وقتی کاربران با چندین صفحه مشابه و محتواهای نسبتا یکسان مواجه می‌شوند، نمی‌توانند به درستی تشخیص دهند که کدام صفحه برای نیاز آن‌ها مناسب‌تر است.

پس هم نرخ تبدیل سایت کاهش پیدا می‌کند (مشتریان بدون دریافت خدمات یا خرید از سایت شما خارج می‌شوند)، هم نرخ پرش سایت افزایش می‌یابد.

سیگنال‌های متناقض به موتورهای جستجو

صفحات تکراری یا مشابه، سیگنال‌های متناقضی را به موتورهای جستجو ارسال می‌کنند. سیگنال‌هایی که باعث می‌شوند موتورهای جستجو نتوانند به درستی محتوای سایت را درک کنند و آن را رتبه‌بندی کنند.

پس این موضوع، سراسر ضرر است و باید فورا برطرف شود. اما قبل از بررسی راه های برطرف کردن این مشکل، بیاید تا نگاهی به دلایل به وجود آمدن این مشکل بی‌اندازیم.

معایب هم نوع خواری از نگاه جان مولر

جان مولر (تحلیلگر ارشد گوگل) در پاسخ به سوال همنوع خواری در مقاله ای از سایت iloveseo نوشت:

if you have multiple pieces of content that are ranking for that same query with the same intent, then you’re basically diluting the value of that content that you’re providing across multiple pages.

They are, in essence, competing with each other. And this could mean that these individual pages themselves are not that strong when it comes to competing against other people’s websites.

اگر چند محتوا دارید که همه آن ها یک هدف یکسان دارند، اساسا ارزش محتوایی را که در چندین صفحه ارائه می کنید کاهش می‌دهید. آنها در اصل در حال رقابت با یکدیگر هستند. و این می‌تواند به این معنی باشد که خود این صفحات در رقابت با وب سایت های افراد دیگر چندان قوی نیستند.

دلایل ایجاد مشکل هم‌نوع‌خواری یا کنیبالیزیشن

• برنامه‌ریزی نادرست شما برای تدوین ساختار سایت
• تغییر استراتژی محتوا بدون برنامه‌ریزی
• عدم استفاده از ابزارهای تحلیل کلمات کلیدی
• عدم به روزرسانی محتوای قدیمی
• تغییر در الگوریتم‌های موتورهای جستجو

عدم برنامه‌ریزی دقیق برای ساختار سایت

طراحی سایت و سئو آن، چندان کار ساده‌ای نیست! چرا که خیلی وقت ها، ساختار غیرمنسجم و اشتباه یک طراح سایت یا سئوکار می‌تواند سایت شما را به طور کلی از بین ببرد!

اگر طراح، سئو کار یا خود شما به اشتباه و ناخواسته چندین صفحه برای یک موضوع یا کلمه کلیدی ایجاد کنید، باید بروز هم نوع خواری بین صفحات می‌شوید.

مثلا اگر در یک سایت فروشگاهی، هم صفحه اصلی و هم صفحه دسته‌بندی محصولات را برای کلمه کلیدی “خرید کفش ورزشی” بهینه کنید، همخواری رخ خواهد داد.

تغییر استراتژی محتوا بدون برنامه‌ریزی

ایجاد هر گونه تغییر در استراتژی محتوا (بدون برنامه‌ریزی دقیق) هم می‌تواند منجر به ایجاد صفحاتی تکراری یا مشابه شود. به عنوان مثال، اگر یک وبلاگ در ابتدا روی تولید محتوای آموزشی تمرکز، و سپس تصمیم بگیرد که به سمت تولید محتوای تبلیغاتی حرکت کند، ممکن است چندین صفحه با موضوعات مشابه ایجاد شود.

عدم اجرای صحیح تحقیق کلمات کلیدی

یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید برای سئو سایت انجام شود، تحقیق کلمه کلیدی است. یعنی فرایند برنامه ریزی دقیق، برای کار کردن روی کلمات مهمی که برای کسب و کار شما ارزشمند است، و البته دیگران هم با آن ها آشنا هستند و آن ها را در اینترنت جستجو می‌کنند.

کیورد ریسرچ، یک فرایند زمان بر، تخصصی و حرفه ای است که معمولا در طی جلسات طوفان فکری، استفاده از ابزارهای آنلاین و با تکیه بر تجربه یک متخصص محتوا و دانش کارفرمای آن کسب و کار آنلاین انجام می‌شود.

اگر به خدمات تحقیق کلمات کلیدی نیاز داشتید، می‌توانید این خدمت را از مجموعه تخصصی پرش مارکتینگ دریافت کنید. ما با بیش از ده ها نمونه موفق از خدمات تحقیق کلمات کلیدی، یکی از بهترین کسانی هستیم که شما می‌توانید برای تحقیق کلمات مهم سایتتان روی آن حساب باز کنید.

عدم به روزرسانی محتوای قدیمی

با گذشت زمان و پس از کارکردن روی صدها عبارت مهم، محتواهای قدیمی سایت شما نیاز به به‌روزرسانی پیدا خواهد کرد. لذا اگر این به‌روزرسانی‌ها به درستی انجام نشود، ممکن است چندین صفحه با محتوای مشابه ایجاد شود.

تغییر در الگوریتم‌های موتورهای جستجو

تغییرات در الگوریتم‌های موتورهای جستجو هم آخرین عاملی است که می‌تواند باعث شود صفحاتی که قبلا رتبه خوبی داشتند، در رقابت با صفحات جدید قرار بگیرند و همنوع‌خواری ایجاد شود.

چگونه کنیبالیزیشن یا همنوع خواری را تشخیص دهیم؟

چند روش مختلف برای تشخیص همنوع خواری وجود دارد:

استفاده از گوگل سرچ کنسول

سرچ کنسول گوگل، عصای دست تمام سئوکارها، به شما کمک می‌کند تا همنوع خواری های سایتتان را تشخیص دهید. برای این کار، کافی است مراحل زیر را به ترتیب طی کنید:

• به بخش Performance در سرچ کنسول بروید.
• در قسمت فیلتر Query، کلمه کلیدی مدنظر خود را وارد کنید (فیلتر را بر روی حالت Exact query قرار دهید).

• در قسمت PAGES می‌توانید لیست صفحاتی که در نتایج گوگل با این کلمه نمایش داده شدند و ورودی گرفتند را ببینید. اگر چندین صفحه برای یک کلمه کلیدی رتبه گرفته باشند، احتمالا همنوع‌خواری بین این صفحات رخ داده است.

استفاده از ابزارهای سئو

خیلی از ابزارهای سئو مانند Ahrefs، SEMrush و Moz هستند که امکان تحلیل رقابت کلمات کلیدی بین صفحات داخلی یک سایت را برای شما فراهم می‌کنند. یعنی می‌توانند به شما نشان دهند که کدام صفحات برای یک کلمه کلیدی خاص رتبه دارند.

با استفاده از دستور site

برای پیدا کردن صفحات تکراری یا هم‌نوع‌خوار در سایت خود که برای یک کلمه کلیدی خاص رقابت می‌کنند، می‌توانید از یک ترفند ساده در گوگل هم استفاده کنید.

برای این کار، باید اول در نوار جستجوی گوگل، عبارت زیر را تایپ کنید و به جای yourdomain.com آدرس دقیق سایت خود و به جای keyword کلمه کلیدی مدنظر را قرار دهید:

site:yourdomain.com keyword

مثال: site:yourdomain.com کفش ورزشی مردانه

با انجام این جستجو، گوگل تمام صفحاتی از سایت شما را که حاوی کلمه کلیدی مورد نظر هستند، به شما نشان می‌دهد.

بررسی دستی سایت

در آخربن روش هم می‌توانید با جستجوی کلمات کلیدی مهم در سایت خود، به صورت دستی صفحات مرتبط را پیدا کنید و بررسی کنید که آیا محتوای آن‌ها با هم تداخل دارد یا خیر.

صفحاتی که همنوع خواری دارند را پیدا کردم | حالا باید چکار کنم؟!

پیدا کردن صفحات هم‌نوع‌خوار در سایت، گام مهمی در بهبود سئوی سایت بود که شما آن را با موفقیت طی کردید. اما سوال اصلی اینجاست که بعد از شناسایی این صفحات، چه باید کنیم؟

ادغام صفحات

اگر دو یا چند صفحه محتوای بسیار مشابهی دارند، بهترین کار ادغام آن‌ها در یک صفحه است. تمام اطلاعات ارزشمند را در یک صفحه جمع‌آوری کنید و اطمینان حاصل کنید که این صفحه جدید کامل‌ترین و بهترین پاسخ را به پرسش کاربر می‌دهد.

سپس، باید عنوان و توضیحات متای صفحه‌ای را که ادغام کردید به بهترین شکل ممکن بهینه‌سازی کنید تا بیشترین کلیک را از نتایج جستجو دریافت کند.

در آخر هم باید برای صفحاتی که ادغام کردید، ریدایرکت 301 ایجاد کنید تا موتورهای جستجو بدانند که محتوای این صفحات به صفحه جدید منتقل شده است.

تغییر کلمات کلیدی

برای هر صفحه از کلمات کلیدی منحصر به فرد و مرتبط استفاده کنید. یعنی اگر داشتید روی دو صفحه، با عبارت کلیدی کفش مردانه کار می‌کردید، با توجه به محصولاتی که در آن صفحات دارید، آن ها را به دو گروه مثلا “کفش ورزشی مردانه” و “کفش مجلسی مردانه” تقسیم کنید.

استفاده از تگ کنونیکال

اگر نمی‌خواهید یکی از صفحات را حذف کنید، می‌توانید از تگ کنونیکال برای مشخص کردن صفحه اصلی استفاده کنید. یعنی با کمک یک تگ، به موتورهای جستجو بگویید که کدام صفحه مهم‌تر است و باید بیشتر روی آن تمرکز کنند.

شما باید تگ کنونیکال را در بخش <head> صفحه قرار دهید و آدرس URL صفحه اصلی را به آن نسبت دهید. (برای کسب اطلاعات بیشتر، حتما مقاله “تگ کنونیکال چیست” را مطالعه کنید.)

حذف صفحات تکراری

اگر صفحه‌ای ارزش چندانی ندارد و محتوای آن در صفحه دیگری پوشش داده شده است، بهتر است آن را حذف کنید و پس از حذف صفحه، یک ریدایرکت 301 به صفحه‌ای که محتوای مشابهی دارد، ایجاد کنید.

از تگ نوایندکس استفاده کنید

استفاده از تگ noindex هم یکی از راه‌های مقابله با مشکل هم‌نوع‌خواری صفحات است. با استفاده از این تگ، می‌توانید به موتورهای جستجو اعلام کنید که صفحه‌ای خاص را ایندکس نکنند.

البته این کار زمانی مفیدتر است که دو صفحه محتوای بسیار مشابهی دارند و نمی‌خواهید هر دو در نتایج جستجو نمایش داده شوند. پس به این ترتیب، می‌توانید به موتورهای جستجو کمک کنید تا روی صفحه‌ای که اهمیت بیشتری دارد تمرکز کنند.

برای اینکار، باید تگ noindex را در بخش <head> صفحه‌ای که می‌خواهید از نتایج جستجو حذف شود قرار دهید. البته اگر سایتتان وردپرسی است، می‌توانید از پلاگین های یوست سئو یا رنک مث هم برای این کار استفاده کنید.

نکته آخر هم اینکه باید توجه کنید استفاده بیش از حد از تگ noindex می‌تواند به سئوی سایت شما آسیب برساند. بنابراین باید با دقت و در موارد ضروری از آن استفاده کنید.